W bieżącym roku realizujemy zadanie OSTOJA 2024
Zadanie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury
Książka o Norwidzie i poetach Powstania '44 już dostępna
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - państwego funduszu celowego
Wszystkich zainteresowanych otrzymaniem publikacji, prosimy o kontakt e-mailowy: ostoja-redakcja@wp.pl lub telefoniczny: +48 531507527
Pamięci Mikołaja Kopernika
Toronto, 25 listopada 2023
Realizujemy nowy projekt...
Wydanie książki dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - państwowego funduszu celowego.
1. edycja w 2023 roku
Resurrexit, sicut dixit, alleluia
Niech tajemnica Zmartwychwstania Pańskiego
stanie się źródłem optymizmu i radości serca
Bogactwo treści i myśli...
Edycje OSTOI nr 5 i 6/2022
Błogosławionych Świąt Bożego Narodzenia
Gala Nagród im. Witolda Hulewicza
Międzynarodowy Dzień Tańca
Obyś żył w ciekawych czasach - głosi starożytna chińska klątwa. Nastały... ciekawe czasy. Trudne, tragiczne, ważne.
Trudne czasy kształtują silnych ludzi. Potraktujmy je jako możliwość. Możliwość sprawdzenia siebie i swojej wewnętrznej siły. Możliwość działania.
Sztuka i ludzie tańca nie pozostają obojętni wobec obecnych wydarzeń. Mamy swój język – ruch, który jest uniwersalny dla wszystkich ludzi. Operujemy narzędziem, które ma dużą moc. Doceńmy siłę przekazu sztuki tańca i zastanówmy się jak jej dobrze użyć na potrzeby obecnych czasów. Sztuka łączy, konsoliduje, rozwija, przynosi ukojenie, dobre przeżycia, jest wentylem emocji, pomaga oczyszczać i zrozumieć, oderwać się na chwilę od rzeczywistości i problemów nas otaczających. Zachęcam Państwa do rozwinięcia powyższej listy, przede wszystkim w działaniu.
To również doskonała okazja do przewartościowania swojego życia. Spojrzenia na siebie oraz swoje działania z innej, szerszej perspektywy. Zobaczenia prawdziwej skali problemów i rozgraniczenia co jest ważne, znaczące, a co błahe i niewarte uwagi. Docenienia jak dużo mamy i jak wspaniałą dziedziną sztuki mamy zaszczyt się zajmować. Zobaczenia szklanki do połowy pełnej.
Miałam pisać o tańcu, a piszę o życiu. Ale taniec to życie, nierozerwalnie ze sobą związane i wzajemnie oddziałujące. Z okazji Międzynarodowego Dnia Tańca życzę nam wszystkim świata, w którym nadal będzie miejsce na sztukę, sztukę tańca i artystów.
Świata, w którym dalszy rozwój będzie możliwy i nie powstrzymany.
Świata, w którym będziemy lepszymi gospodarzami, w którym ucząc się na błędach przeszłości nauczymy się ich nie powielać.
Anna Hop
Ostoja nr 4/2021
Ostatnią edycję „Ostoi” za rok 2021 otwiera obraz Rainera Marii Rilkego pędzla Leonida Pasternaka. Dobiegający rok upłynął w Stowarzyszeniu im. Witolda Hulewicza, wydawcy „Ostoi”, w duchu poezji tego reprezentanta liryki symbolicznej, prekursora egzystencjalizmu. Z okazji przypadającej 29 grudnia, 95. rocznicy jego śmierci, ukazał się dwujęzyczny tom poezji Rilkego w tłumaczeniu Witolda Hulewicza.
„Romans” Hulewicza z twórczością urodzonego w Pradze austriackiego poety rozpoczął się po lekturze monografii Auguste Rodin, kiedy to skreśli do niego swój pierwszy list z zapytaniem o możliwość przetłumaczenia książki na język polski. Później nastąpi kolejna korespondencja, kolejne tłumaczenia i wreszcie spotkanie w Château du Muzat, jedyne w ciągu kilkuletniej – głównie korespondencyjnej – przyjaźni obu twórców.
Witold Hulewicz nie był pierwszym Polakiem, który zainteresował się twórczością Rilkego, ani pierwszym tłumaczem jego wierszy, to odegrał szczególną rolę w polskiej recepcji jego dzieł. Zamieszcza wiele tekstów w prasie, propaguje postać i twórczość poety w radiu, a nade wszystko organizuje liczne wieczory poetyckie. W 1924 roku przygotował specjalny program zatytułowany Poeta miłości, nędzy i śmierci, który zostaje wystawiony w Warszawie, Wilnie, Poznaniu i Łodzi. Oprócz samego Hulewicza, występują znani ludzie sceny, jak Irena Solska, Karol Adwentowicz, Bolesław Muszyński, Janusz Warnecki. Wydarzenie budzi zainteresowanie, gdyż w tym czasie kandydatura Rilkego zostaje zgłoszona do Literackiej Nagrody Nobla.
Nade wszystko pragnieniem Hulewicza jest oddanie właściwego ducha utworów Rainera M. Rilkego, które nie są łatwe do przetłumaczenia. W ich korespondencji, zachowanej we fragmentach, znajdujemy m.in. odpowiedzi na pytania kierowane do poety, a dotyczące właściwego użycia słów i pojęć w procesie translacyjnym. Tłumacz skłania się ku interpretacji chrześcijańskiej jego dzieł, choć przeczuwa instynktownie, że często może być to kierunek dość mylący.
Szukasz ratunku przed wojną?
Chcesz wesprzeć uchodźców?
Tu znajdziesz pomoc lub jej udzielisz
#PomagamUkrainie
Projekt: Poezje Rilkego w tłumaczeniu Witolda Hulewicza
20 listopada odszedł do wieczności nasz Przyjaciel...
Aleksander Rowiński
(1931-2021)
Pisarz, publicysta, reporter, wydawca. Współtwórca polskiej szkoły reportażu. Pomysłodawca i współredaktor książkowej serii Ekspres reporterów, która w latach 80. XX wieku była jednym z najpoczytniejszych tytułów w Polsce.
Od 1975 – członek Związku Literatów Polskich, w latach 1990-1998 członek Prezydium Zarządu Głównego. Współzałożyciel Stowarzyszenia im. Witolda Hulewicza (2014). Absolwent IV Liceum Ogólnokształcącego im. Henryka Sienkiewicza w Częstochowie (1950), następnie dziennikarstwa na UW (1953). W latach 1954-1957 dziennikarz „Dziennika Zachodniego”, później autor tekstów dla pism: „Po prostu”, „Perspektywy”, „Przemiany”, „Prawo i Życie”, „Życie Literackie”, „Kultura”. W latach 1955-1963 był członkiem Klubu Krzywego Koła, zwanego kolebką opozycji politycznej PRL.
W latach 1982-1983 redaktor naczelny pisma „Przegląd Tygodniowy”, później związany z miesięcznikiem „Kontrasty”. W latach 1984-1987 współtworzył wiele formatów dla Telewizji Polskiej TVP 2. W roku 1987 założył w Warszawie wydawnictwo Oficyna Literatów „Rój”, nawiązując do tradycji przedwojennego wydawnictwa Melchiora Wańkowicza. Przez dekadę wydawał i był redaktorem naczelnym „Kaleidoscope” – pokładowego pisma Polskich Linii Lotniczych LOT.
Autor bestsellerowych książek, m.in.: Pod biało-czerwoną banderą (1966), Anioły Warszawy (1969), Świat się kończy (1972), W lepszym towarzystwie (1975), Szpakami karmieni (1978, razem ze Stefanem Kozickim), Tamci żołnierze (1979), Cofnij wskazówkę zegara (1980), Otruć czy pokochać (1985, wyd. pod pseudonimem Alex Rovin).
W XXI wieku popularność przyniosły mu książki reportażowe: Dreszczowce zamku Dunajec, Opowieści pana Franciszka i o panu Franciszku, Przeklęte łzy słońca, Pod klątwą kapłanów – o historii ucieczki przed konkwistą ostatnich Inków z Ameryki Południowej do Niedzicy. Był pierwszym badaczem historii Inków w Polsce, a jego rola w odkryciu tego niezwykłego tematu jest stale podkreślana na Zamku w Niedzicy. Powieść historyczna Pan Zagłoba, poświęcona najbarwniejszej postaci Trylogii Henryka Sienkiewicza, stała się w pewnym sensie czwartą jej częścią.
Aleksander Rowiński był pierwszym – i jak dotąd jedynym – biografem żydowskiego bohatera czasów II wojny światowej, Szmula Zygielbojma. Pracy nad książką Zygielbojma śmierć i życie poświęcił wiele lat swojego życia, a obaj bracia Szmula – Fajwel i Ruven obdarzyli go zaufaniem i przyjaźnią. Książka miała dwa wydania (2000, 2004), została też przełożona na język niemiecki (Zygielbojms Reise, Fibre 2004, tłum. Agnieszka Karaś). Autor scenariuszy do filmów: Krótkie życie (1976), Inkowie w Polsce (2005).
Ostatnie dwadzieścia lat życia spędził w Tarnowie nad Wisłą, gdzie był zaangażowany w edukację i ochronę pamięci o dziedzictwie historycznym i kulturowym rejonów Wilgi, Mazowsza – i Polski w ogóle. Był pomysłodawcą i współorganizatorem ogólnopolskiego konkursu Pamięć nieustająca, propagującego świadomość historyczną dzieci i młodzieży. W Tarnowie, z jego inicjatywy, na nadwiślańskiej skarpie powstała kaplica Votum Aleksa pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej. Niewielki, skromny budynek stał się architektonicznym wydarzeniem na skalę europejską.
Aleksander Rowiński był laureatem wielu nagród SDP, ZLP, w ostatnich latach m.in. Nagrody im. Witolda Hulewicza.
Requiescat in Pace!
Romuald KaraśIreneusz St. Bruskiprezesi Stowarzyszenia
Pogrzeb odbędzie się w sobotę - 27 listopada 2021, o godz. 12 - w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Wildze.
Już 2. wydanie „Ostoi”
Jubileuszowa edycja Nagród Hulewicza
4 czerwca w Domu Literatury w Warszawie
Od naczelnego: Ostoja
Na początku ubiegłego wieku w Wielkopolsce podjęto twórcze wyzwanie, któremu nadano nazwę „Ostoja”. Inicjatorzy tego przedsięwzięcia w odezwie z listopada 1916 roku stwierdzili: „Zabieramy się do nowego obywatelskiego dzieła. Dzięki poczuciu obowiązków wobec piśmiennictwa polskiego garść obywateli wielkopolskich zawiązała w Poznaniu Ostoję – Spółkę wydawniczą”. W gronie jej twórców pojawili się między innymi Jerzy Hulewicz jako prezes rady nadzorczej, dr Marian Głowacki jej sekretarz, Leon Malczewski, dr Władysław Hedinger, dr Czesław Meissner, Czesław Kędzierski, Eugeniusz Sokołowski, a na czele zarządu Bohdan Hulewicz, dr Stefan Michalski i dr Józef Kostrzewski. W gronie współpracowników był także trzeci z braci Hulewiczów – Witold, który wówczas walczył na froncie zachodnim Wielkiej Wojny.
Oprócz Spółki wydawniczej, powołano także dwutygodnik literacko-artystyczny „Zdrój”, na czele którego stanęli: Stanisław Przybyszewski, Jerzy Hulewicz i Kazimierz Łuczewski, a grono współpracowników zasiliła cała plejada wybitnych ludzi pióra i sztuki, jak Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Stefan Żeromski, Władysław Reymont, Edward Porębowicz, Władysław Jarocki, Witold Hulewicz. W odezwie wstępnej Przybyszewski nakreślił kierunek: „Z najczystszych źródeł duszy polskiej zaczerpnęliśmy nasze pojęcie o Sztuce, a zadaniem naszego pisma nie będzie tworzenie rewolucji, ale zadzierzgnięcie poszarpanych nici z oną dostojną królewską przeszłością w romantyzmie, w której się po raz pierwszy świadomie istota Sztuki objawiła” (Prospekt, „Zdrój”. Dwutygodnik ilustrowany, poświęcony sztuce i kulturze umysłowej, Poznań 1917).
Stowarzyszenie im. Witolda Hulewicza, powstałe sześć lat temu w Warszawie, które stawia sobie za cel utrwalanie pamięci o Witoldzie Hulewiczu (1895-1941) – pisarzu, poecie, tłumaczu, organizatorze życia kulturalnego i wydawcy, współorganizatorowi Polskiego Radia oraz współtwórcy zarówno poznańskiej „Ostoi”, jak i „Zdroju” – między innymi przez prowadzenie działalności edytorskiej, od samego początku snuło plany związane z wydawaniem własnego czasopisma. I to, o czym myślano przez lata, w lipcu 2020 roku, podczas realizowanego przez Stowarzyszenie projektu „Witold Hulewicz on-line” w ramach programu Narodowego Centrum Kultury pt. Kultura w sieci, przybrało wreszcie konkretny plan. Dzisiaj efekt tych działań trafia do Państwa rąk.
Zarówno redakcja czasopisma społeczno-kulturalnego „Ostoja. Sztuka – Literatura – Społeczeństwo”, jak i jego wydawca, pragniemy nie tyle sięgać do wydarzeń sprzed ponad stu lat, przywołując nazwę wielkopolskiej spółki wydawniczej, która istniała w latach 1916-1922, ale sięgając do znaczenia tego słowa – jako zapewnienia trwałości określonemu porządkowi – pragniemy realizować podobne cele i wyzwania dzisiaj.
19 listopada 1916 roku „Dziennik Poznański” donosił: „Ostoja ma na celu bez względu na zyski materialne przyjść piśmiennictwu polskiemu, obecnie ciężko zagrożonemu, w pomoc; pragnie ułatwić naszym autorom, którzy wskutek braku nakładców w obecnych czasach nie są w stanie się wypowiedzieć; publikowanie swych utworów z działu powieści, poezji, historii, sztuki i nauki – w estetycznej i możliwie wytwornej formie; pragnie tym samem ożywić ruch wydawniczy i oddziałać na umysłowość i twórczość naszego społeczeństwa” (nr 266, s. 6).
Cele postawione przez naszych poprzedników, pomimo upływu wieku, nic nie straciły ze swej aktualności!
Żyjemy w czasach, w których coraz trudniej zrozumieć szczególny napór zła na życie społeczne, walkę człowieka z człowiekiem, w którym to starciu zło staje się świadomym i celowym programem, ba nawet naukowo i sądownie uzasadnianym; w którym zło zaczyna być „normą” człowieczeństwa, a wolność podąża w kierunku wolności burzenia, negacji, nihilizmu, aż po atak na życie.
Sięgając zatem do przeszłości oraz tego, co stoi u podstaw naszej cywilizacji, dajemy naszemu pismu tytuł „Ostoja”, gdyż pragniemy w naszych twórczych działaniach oprzeć się na trwałych i niezmiennych zasadach: Prawdy, Dobra i Piękna. Nie chcemy sztuki i kultury, która z tymi pojęciami w dzisiejszym świecie często niewiele już ma do czynienia. Chcemy właściwego pojmowania społeczeństwa i roli w nim człowieka. Chcemy – jak mówili nasi poprzednicy w twórczym dziele – aby to rodzące się dzisiaj wydawnicze przedsięwzięcie, miało na celu, stać się istotną „ostoją”, obroną i warowną twierdzą myśli polskiej, objawiającej się, czy to w poezji, powieści, dramacie, krytyce, historii czy filozofii (zob. „Dziennik Poznański”, 11 III 1917).
Redakcja czasopisma społeczno-kulturalnego „Ostoja”, która w Roku Witolda Hulewicza (2020) – w 125. rocznicę urodzin Witolda Hulewicza – inauguruje swoją działalność, w tym duchu zaprasza na łamy nowego czasopisma poświęconego sztuce, literaturze i społeczeństwu, a ludzi pióra do owocnej współpracy.
Ireneusz St. Bruski
Warszawa, 26 listopada 2020
